Özellikle erkek çalışanların yaşadığı en büyük sıkıntılardan biridir askerlik sorunu. Çünkü askerlik zamanı geldiğinde sahip olduğu işten ayrılarak vatani görevlerini yapmak üzere birliklerine teslim olurlar. Askerlik zamanı gelince biter bitmesine ama askerden dönenleri ne yazık ki bir işsizlik problemi beklemektedir. Şanslı olanlar tekrar eski işyerlerine dönebilmektedir. Ama yüzbinlerce genç için aynı şey söz konusu olmamaktadır. Ancak, bu durum artık böyle olmayacak. İş yasamızda askere giden gençlerimizi çok yakından ilgilendiren maddeler var. Askere giden çalışanların döndüklerinde aynı işyerinde işe başlama hakkına sahipler. Başlatmayan işveren ise 3 maaş ödüyor. Ayrıldıklarında tazminatlarını da alabiliyorlar.
2 Ay İçinde Başvuranlar Faydalanabilecek!
Türkiye’de her erkek vatan borcu askerliği zorunlu olarak yerine getiriyor. Askere giden gençlerin bir bölümü çalışma hayatına başlamış olduklarından bu görev iş hayatını da yakından ilgilendiriyor. İş yasamız askere giden gençler için önemli hükümler içeriyor. 31’inci maddede, “Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler, bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe, o andaki şartlarla işe almak zorundadır” hükmü geçiyor. İşveren bunu yapmaz ise yine aynı maddede işçiye 3 aylık ücret tutarında tazminat ödemesi gerektiği de yazılıyor. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus askerlik bitiminden sonra 2 ay içinde başvurmak. Bu başvuruyu noter kanalıyla ve yazılı yapmak elbette sizin lehinize olan bir durum. Böylece ileride problem çıkarsa eliniz oldukça güçlü olacaktır.
Askere Giden Kıdem Tazminatı Alabilecek
Askere gidecek işçi, zamanı gelince istifa ederek kıdem tazminatını alma hakkına sahip. Ama şu noktaya dikkat çekmek lazım. Her askere giden bu tazminattan faydalanamıyor. Tazminatını alabilmesi için belirli bir kıdeme sahip olması gerekiyor. Yani kişinin en az 1 yıl o işyerinde çalışmış olması şartı var. Daha az çalışan bir işçinin ise askerlik dönüşü aynı işyerinde başlayarak kıdemine devam edebilme şansı var. Ayrıca askere giderken ayrılmak mecburiyeti de yok. Zaten pek çok firmanın da hâlihazırda yetişmiş elemanını kaybetmek isteyeceğini düşünmüyorum. Bu durumda sözleşme askıya alınıyor ve askerlik dönüşü devam ediyor.
İŞKUR’a Başvuran İşsizlik Maaşı Alabiliyor
Askerlik nedeniyle işten ayrılanlar işçiler için diğer şartları taşımaları halinde işsizlik maaşına da hak kazanma durumları mevcut. Askere hemen gideceklerse şayet işsizlik maaşını dönünce alabilirler. Hemen gitmeyenler için ise durum daha farklı. Bu durumda, gittikleri tarihte maaşları kesilmekte ve kalanını dönünce almaktadırlar. Bunun için tabi ki İŞKUR’a başvurmaları gerekiyor.
İşte Askerlerin Sahip Oldukları Haklar
Tüm bu yazdıklarımızı kısa kısa maddeler halinde toparlayacak olursak, İş yasasındaki 31. maddedeki hükümlerin askere gidecek olan çalışanlara sağladığı hakları şu şekilde sıralayabiliriz.
Askere giderken istifa ederse de tazminat alabilir.
Askerlik dönüşü işsizlik maaşı alabilirler.
Eski işyerinde tekrar çalışma hakkı bulunur.
Askerliği kadar prim kazanır.
Askerliği kadar sigortasını geri çekip, erken emekli olabilir.
Emeklilik Borçlanması İçinde Avantaj Sağlıyor
Askerlik süresi ileride emeklilik hesabında da etkili oluyor. Askere sigorta olmadan önce gidenler borçlanma ile emekli olacakları yaşı 2 yıla kadar geri çekebiliyorlar. Yani askerlik yapılan süreler borçlanılıyor. İşe başlangıç tarihi bu süre kadar geri gidiyor ve hesap buna göre yapılıyor. Sigortadan sonra yapılan askerlik ise borçlanıldığında eksik primi tamamlamaya yarıyor.
