İş bulmak elbette kolay değil ancak işinizi kaybettiğinizde de hemen umutsuzluğa kapılmayın. Bilinçli ve etkili iş ararsanız, sonuca ulaşmanız daha kolay olacaktır. En etkili iş arama ve bulmanın 5 yolu nedir bu yazımızda size bunları anlatacağız.
5 iş bulma taktikleri
1. Planlı davranın
İşten ayrıldığınızda, 30 gün içinde yeni bir iş bulmayı hedefleyin ve sanki çalışmaya devam ediyormuşçasına kendinize günlük / haftalık bir plan yapın. Bu kez işiniz ‘iş bulmak’ unutmayın!
Kendi ‘iş günü’ programınızı oluşturmanız önemli çünkü böylece güne başlarken, o gün neler yapacağınızı bilirsiniz. ‘Get a Job in 30 Days or Less’ adlı kitabın yazarları günlük hedefler belirlemenizi ve yaptıklarınızın kaydını tutmanızı öneriyorlar. Hatta buna ek olarak “her sabah işe gidiyormuş gibi” giyinmenizi de öneriyor ve uygun şekilde giyinmenizin –telefonda konuşurken bile– size fazladan özgüven kazandıracağını belirtiyorlar.
Bu yöntemi benimseyen ve uygulayan bir kişi deneyimini anlatıyor: “İş bulma kurumundan belirli işverenlerin adreslerini ve telefon numaralarını aldım. Gazeteye iş ilanı veren yerlerle de görüştüm. Telefon rehberini titizlikle gözden geçirdim ve henüz ilan vermemiş olsa bile, iş bulabileceğim şirketlerin listesini çıkarıp onlarla da görüştüm. Ayrıca özgeçmişimi hazırlayıp bu şirketlere yolladım.” Böyle planlı şekilde araştırma yaptıktan sonra uygun bir iş bulduğunu da belirtiyor.
2. Görünmeyen iş piyasasını değerlendirin
Ağı en büyük balıkçının, daha çok balık yakalama olasılığı elbette yüksektir. Aynı şekilde, siz de “ağınızı” genişletmeyi bilirseniz iş bulma olasılığınızı yükseltirsiniz. Eğer sadece gazete ya da internetteki ilanlara bakarak iş ararsanız mevcut işlerin çoğunu kaçırabilirsiniz. Birçok iş için asla ilan verilmez. Bir an önce iş bulmak için görünmeyen bu iş piyasasına da erişebilmeniz yararlı olacaktır.
Sadece ilanları değerlendirmenin yanı sıra kendinize uygun bir iş bulabileceğiniz diğer işyerleriyle görüşmeye de her hafta zaman ayırın. Mutlaka iş ilanı vermelerini beklemeyin. Eğer bir müdür işçi aramadıklarını söylerse, başvurabileceğiniz başka bir yer bilip bilmediğini ve özellikle kiminle konuşmanız gerektiğini sorun. Bir öneride bulunursa, sizi gönderen kişinin adını vererek o şirketten randevu alın.
Yeni kurulan şirketleri ve şirketlerin yeni açılan departmanlarını takip edip, daha onlar eleman aramaya başlamadan siz başvuruda bulunarak sürpriz yapın! Böylece diğer adayların bir adım önüne geçersiniz.
Ayrıca, arkadaşlarınızdan, ailenizden ve diğer tanıdıklarınızdan görünmeyen iş piyasasına erişmenize yardımcı olmalarını rica edebilirsiniz.
3. Değişikliklere uyum sağlamaya hazır olun
İş bulma olasılığınızı artırmak istiyorsanız uyumlu olmalısınız. Büyük olasılıkla tam umduğunuz gibi bir iş bulamayabilirsiniz. Yaşamınızı devam ettirebilme adına boş kalmamak için idealinizdekine uymayan bir iş ile de yetinmeniz gerekebilir. En azından bir süreliğine. Sonraki süreçte yeniden kendi uzmanlık alanınızda iş bulabilirsiniz. Ayrıca uyumlu olmak bazı işlerle ilgili önyargınızı yenmeniz anlamına da gelebilir.
4. Etkili bir özgeçmiş hazırlayın
CV’niz sizin kariyer kimliğinizdir. Dikkat çekecek ve başvuruda bulunan diğer adaylardan farklılaşmanızı sağlayacak özellikte düzenlenmelidir. Eğitim, iş deneyimi, bilgi, birikim, yetkinlik, başarılar gibi gerekli bilgilerinizi, bir sayfayı geçmeyecek biçimde, kısa, öz ve ‘görsel’ olarak sunmalısınız. Örneklerini ve hazır kalıplarını internette bulabilirsiniz. Hatta yapabiliyorsanız 2-3 dakikalık bir ‘video CV’ çok daha etkili olabilir.
İş yaşamı ve kariyer süreci dışında gönüllü hizmet, sosyal faaliyetleriniz varsa onlardan da kısaca söz edin. Yardım, eğitim, çevre, hayvan hakları, vb. dernek, vakıf, grup çalışmaları. Hobilerinizi belirtin ama kitap okumak, müzik dinlemek, televizyon izlemek birer ‘hobi’ değil ‘yaşam biçimi’dir, unutmayın!
CV’niz, sektör ve birimlere göre uyarlanabilecek ‘esnek’ özellikte olmalıdır. Şirketlerin gereksinim ve beklentileri farklı farklı olduğundan özgeçmişinizde her görüşme için değişiklikler yapmanız gerekebilir.
5. İş görüşmesine hazırlanma ve mülakatta dikkat etmeniz gerekenler
Araştırma – Çalışmayı umduğunuz şirket hakkında görüşmeye gitmeden önce araştırma yapmalısınız. Şirket hakkında ne kadar çok şey bilirseniz görüşme sırasında o kadar iyi bir izlenim bırakırsınız. Araştırma yapmanız, o şirkette gerçekten istediğiniz türde bir iş olup olmadığına ya da o şirket için çalışmak isteyip istemediğinize karar vermenize de yardımcı olacaktır.
‘İş’e göre giyinin – İkinci olarak görüşmede ne giyeceğinizi düşünün. Eğer aradığınız iş, el emeği istiyorsa derli toplu, temiz ve uygun şekilde giyinin. Düzgün bir giyim kuşam, işverene kendinize değer verdiğinizi ve büyük olasılıkla işinize de aynı şekilde önem ve değer vereceğinizi gösterecek. Eğer büro işinde çalışmayı istiyorsanız yaşadığınız yerde uygun iş giysisi olarak görülen derli toplu bir giysi seçin. Çiçekli, çizgili, desenli kumaşlardan ve abartılı aksesuarlardan kaçının. Yine aynı şekilde, kadınlar abartılı makyaj ve saç modellerinden kaçınmalı, erkekler de tıraşına özen göstermelidir.
Erken gidin – Görüşmeye yaklaşık 15 dakika önce gidin. Bir-iki saat önceden de gitmeyin tabi! Ancak geç kalmanız sizi zora sokacaktır. Bu durum, hem işveren ya da temsilcisi tarafından hoş karşılanmayacak hem de sizin daha görüşmeye bile girmeden gereksiz yere strese girmenize neden olacaktır. Bu geriliminiz doğal olarak görüşmenize de yansıyacaktır.
Adres tarifi ve ulaşım – Görüşme çağrısında ayrıntılı adres, tarif alın ve mümkünse ‘konum bilgisi’ atmalarını rica edin. Gideceğiniz adresi önceden internetten araştırın. Toplu ulaşım kullanacaksanız tarifelerini öğrenin. Son olarak da elbette ‘trafiği’ göz önünde bulundurun!
Rahat ve pozitif olun – Uzmanlar görüşmenin ilk üç saniyesinin çok önemli olduğunu söylüyor. Görüşme yaptığınız kişi bu kısa zaman içinde görünüşünüzü ve hareketlerinizi değerlendirir. Bu değerlendirme sizin hakkınızdaki görüşünü derinden etkileyecektir. Eğer gecikirseniz aşırı olumsuz bir izlenim bırakacaksınız. Unutmayın, bıraktığınız ilk izlenimi düzeltmek için ikinci bir şansınız olmayabilir.
Dolayısıyla rahat olun ve kendinizi sorguya çekiliyor gibi değil de samimi bir sohbette gibi hissedin.
Empati kurun – Sizinle iş görüşmesi yapan kişinin düşmanınız olmadığını da unutmayın. Sonuçta o da büyük olasılıkla zamanında kendi işi için başvuruda bulundu. Dolayısıyla neler hissettiğinizi biliyor. Hatta belki de bulunduğu konumda iş görüşmesinin nasıl yapılacağı konusunda çok az şey bildiğinden ya da hiç bilgisi olmadığından gergin bile olabilir. Ayrıca eğer iş görüşmesini yapan kişi işverense, yanlış kişiyi işe aldığı takdirde büyük kayıplara uğrayabilir.
Gülümseyin! – İyi bir başlangıç yapmak için gülümseyin ve uygun olursa görüşme yapacağınız kişiyle kendinizden emin bir tavırla tokalaşın. Görüşme sırasında, işverenin sizden istedikleri ve ona yararlı olacak yetkinlikleriniz üzerinde durun.
Kıpır kıpır olmaktan ya da kambur durmaktan da kaçının. İyi bir duruş kendine güvenin işaretidir. Aşırı laubali davranmayın ya da çok konuşmayın ve sakın kaba sözler kullanmayın. Ayrıca eski işvereniniz ve iş arkadaşlarınız hakkında kesinlikle olumsuz yorumlarda bulunmayın. Eğer onlar hakkında olumsuz konuşursanız, görüşme yapan kişi muhtemelen bu iş hakkında da olumsuz bir tutum takınacağınızı düşünecektir.
Vücut dili – Uzmanlar iş görüşmesi sırasında yapılacak ve söylenecekler hakkında şu önerilerde bulunuyorlar: İş görüşmesi yaptığınız kişiyle göz teması kurun, konuşurken doğal jestler yapın ve tane tane konuşun. Sorulara kısa, net yanıtlar verin ve dürüst olun. Şirket ve iş hakkında yerinde sorular sorun. Görüşmenin sonunda işi hâlâ istiyorsanız bunu açıkça ifade edin. Böylece işi ne kadar istediğinizi göstereceksiniz.
En etkili iş arama ve bulmanın 5 yolu
İş görüşmesinde karşılaşabileceğiniz örnek sorular:
• Bu işe başvurma nedeniniz nedir?
• Neden bu şirkette çalışmak istiyorsunuz?
• Bu iş/şirket/endüstri hakkında neler biliyorsunuz?
• Daha önce bu tür bir işte çalıştınız mı?
• Ne tür makineleri kullanabilirsiniz?
• Bu iş alanında ne kadar tecrübeniz var?
• Bu işe faydalı olabilecek hangi becerileriniz var?
• Biraz kendinizden bahsedin.
• Sizi en iyi tanıtan 5 sözcük nedir?
• Stresli koşullarda çalışabilir misiniz?
• En son işinizden neden ayrıldınız?
• Neden bu kadar uzun süredir işsizsiniz?
• Bundan önceki patronunuzun sizin hakkınızdaki görüşü neydi?
• Son işinizde kaç gün işe gitmediniz?
• Gelecekle ilgili planlarınız neler?
• Ne zaman işe başlayabilirsiniz?
• En belirgin yetenekleriniz neler?