Hiç şüphesiz işsiz kalmak hepimizin en büyük korkusu. Özellikle ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik koşullar göz alındığında bu zamanda işsiz kalarak yeni bir iş arama sürecine girmek, yeni bir iş bulmak artık çok zor hale gelmiş durumda. “Ekmek Aslanın Ağzında” sözü tam da günümüz için uygun bir söz aslında… Hal böyle olunca Çalışma Bakanlığı uzun süreli işsizliği bitirmek için çalışmalara başladı. Özel İstihdam Büroları ile birlikte yeni bir çalışma içine girmeye hazırlanıyor. Çalışmada ise amaçlanan şey şu: Uzun süreli işsizliğin tamamen bitirilmesi. Yani bir yıldan fazla süreli hiç kimsenin işsiz kalmaması planlanıyor.
Kiralık İşçi Formülü
Özel İstihdam Bürolarına ilişkin çalışmalarını tamamlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yeni belirlediği yönetmelikte: mevsimlik tarım işlerinde, askerlik ve doğum izni gibi iş sözleşmesinin askıda kaldığı hallerde, ev hizmetlerinde, günlük işlerden sayılmayan aralıklı işlerde, işverenler özel istihdam büroları aracılığıyla geçici işçi çalıştırabilecek. Yani bu daha öncesinde çekinceyle yaklaştığım “kiralık işçi” modeli ile aynı şey. Yönetmelik uzun süreli işsizliği bitiriyor. Ancak kalıcı bir iş de sağlamıyor. Uzun lafın kısası belirli bir süre sonunda kişi yeniden işsiz kalacak.
İŞKUR’un hazırladığı taslakta mevcut işçilerin de sözleşmeli çalışacak geçici işçilerin de hakları korunacak deniyor. Kişinin işveren ile yapacağı sözleşmede, sözleşmenin başlangıcı, bitiş tarihi, işin niteliği, özel istihdam bürosunun hizmet bedeli gibi maddeler de yer alacak. Sözleşmede geçen hükümler arasında, geçici işçinin kurumdan veya bir başka özel istihdam bürosundan hizmet almasını, iş bitimi sonrası geçici işçi olarak çalıştığı yerde ya da farklı bir işyerinde çalışmasını engelleyen hiçbir madde bulunmayacak.
İşveren Kötüye Kullanmasın Diye 6 Ay Sınırı!
Geçici işçi sözleşmesi, mevsimlik tarım işleri ve ev hizmetleri için herhangi bir süre sınırı söz konusu değil. Aralıklı ve dönemsel işlerde ise en fazla 4 ay süreyle kullanılabilecek. Dönemsel işler dışında diğer işlerde sözleşme toplam 8 ayı geçmeyecek şekilde ancak iki defa uzatılabilecek. İşveren, belirtilen sürenin sonunda aynı iş için 6 ayı geçmedikçe geçici işçi çalıştıramayacak. İŞKUR’un yönetmelikte bu maddelere yer vermesinin en önemli sebebi işverenin bu durumu kötüye kullanmaması.
Ayrıca Geçici pozisyonda çalışan işçiler, işyerlerinde sosyal hizmetlerin tüm nimetlerinden diğer çalışanlarla aynı oranda yararlanabilecek. Maaşlarının ödenip ödenmediği ise, çalıştığı süre boyunca her ay işveren tarafından kontrol edilecek. İşçinin maaş alacağının olması halinde işveren, özel istihdam bürosunun alacağından keserek ederek, işçinin 3 aylık maaşını banka hesabına yatıracak.
Son olarak iş arayanlarla işverenin buluşturulmasına aracılık eden özel istihdam büroları hakkında kısa bir dipnot düşmek istiyorum. İlk faaliyetlerine 2004 yılında başlayan bu bürolar, İŞKUR verilerine göre 2004 yılından bu yana toplamda 330 bin 496 kişiye istihdam sağladı.
