Birçok çalışan için patronundan zam istemeyi düşünmek bile oldukça stresli ve uykuları kaçıran bir durumdur. Çünkü bu kaygıyı yaratan ana neden, “ Nasıl zam isteyeceğim?” , “ Reddedilirsem ne yapacağım?” , “ İşimi kaybeder miyim?” vb sorulara yanıt verememektir. Bu kaygılar da birçoğumuz için zam isteyememe olarak bir sonuca bizi hapseder.Bizde sizler için 20 maddede zam isteme tüyosu konulu bu yazıyı paylaştık.
Oysa iyi bir hazırlık ve ne istediğinizi bilme duruşu ile bu stresli ve kaygılı süreci başarılı şekilde yöneterek, hedefe ulaşmak mümkün. Nasıl mı? İşte 20 maddede o yola giden basamaklar;
20 maddede zam isteme tüyosu
1- İlk olarak maaşınızın neden az olduğunu düşünmelisiniz. Size verilen maaş oranı yaptığınız iş ve harcadığınız emek için gerçekten az mı? Bunu net olarak kafanızda belirlemelisiniz.
2- Sonrasında çalıştığınız sektörün ve görevini yürüttüğünüz pozisyonun piyasa araştırmasını yapmalısınız. Piyasada bu işin gelir değeri nedir? Maaşınız bu değerin ne kadar altında?
3- Zammı neden hak ettiğinizin analizini çıkarın. Siz işe başladıktan sonra şirkete neler kattınız? Elinizde patronunuza sunacağınız somut deliler olmalı.
4- Şirketin finans durumu size zam yapmaya elverişli mi?
5- Şirket kazancı ile patronun lüks yaşamı aynı gelir düzeyini göstermez. Şirketin kar ve kazancını iyi analiz etmelisiniz ki size verilen “Para yok” yanıtına verebilecek “peki” dışında cevabınız olsun.
6- Fazlası ile emektar biri olabilirsiniz. Saatlerce canınızı dişinize takarak efor harcamış, günlerce mesaiye kalmış da olabilirsiniz. Ancak gün sonunda ne kazandırdığınıza bakar patronlar! Maalesef ki bu böyledir. O nedenle kendi iş ve emek analizinizi somut verilerle destekleyiniz.
7- Zammı gerçekten performansınız için mi yoksa motive olmak için mi istiyorsunuz? İşten sıkılıp, soğuduysanız ve yapılacak bir zam çalışma motivasyonu sağlayacaktır diye düşünebilirsiniz. Ancak hazırlıklı olun. Zira bu soru size sorulabilir. Cevabınız hazır mı?
8- Size yöneltilebilecek her türlü soruya hazırlıklı olun. Genellikle yaptığınız iş ile ilgili verilen bir görevin nasıl neticelendiği sorulur. Şey, bilmiyorum, aslında şöyle olmuştu, ben görüştüm ama henüz cevap gelmedi gibi cevaplar, patronunuzun gözünde sizi olumsuz gösterecektir.
9- Tüm bu aşamaları doğru şekilde analiz ettiyseniz ve iyi hazırlandıysanız, şimdi patronunuzun karşısına çıkmaya hazırsınız demektir.
10- Patronunuzun karşısına çıkmadan önce, yapacağınız konuşmayı önceden gözden geçirin. Spontane doğaçlama bir konuşma yeter diyorsanız, şansınız azalacaktır.
11- Aceleci davranmayın. Konuşmanın zamanı aslında en çok dikkat edilmesi gerekilen husus. Uzmanlara göre haftanın son günü zam istemek için yanlış bir zaman. İşten çıkarılmaların yaşandığı, stresli ve iş yoğunluğunun fazla olduğu zamanlar da zam istenmeyecek zamanlar olarak görülüyor. Patronunuz o gün neşeli ise işler de gayet yolunda gidiyorsa, üstüne bir de siz çok başarılı bir iş yaptıysanız, buyurun zam istemeye!
12 Konuşmaya giriş çok önemli. Lafı ne çok uzatarak ne de bir anda pat diye zam istiyorum şeklinde bir giriş yapmayın. Kısa ve öz biçimde performansınızı, şirketin durumunu anlatarak kibar bir biçimde zam talebinizin olduğunu aktarın.
13- Bu konuşmanın kolay bir konuşma olmayacağını bilerek davranın. Olayı basite almayın ancak çok da ciddiye almayın. Karşılaşacağınız bir ‘hayır’ cevabı sonrasında ne yapacağınızı nasıl davranacağınızı önceden kararlaştırın.
14- Patronunuz size neden zam istiyorsun diye bir soru sorduğunda, “ Geçinemiyorum, maaşım yetmiyor, para lazım” gibi cevaplar sakın kullanmayın. Daha fazla kazancı hak ettiğinizi makul gerekçelerle anlatın.
15- Bir diğer yanlış da kendinizi bir başka çalışan ile kıyaslamaktır. “Ahmet bu kadar alıyormuş. Ben de aynı parayı istiyorum” şeklinde bir cümle patronunuzu savunma almaya ve kızdırmaya yeter de artar bile.
16- Her zaman bir B planınız olmalı. Hayır, cevabı aldığınızda hemen pes edecek misiniz? Ya da ikna etmek için diğer silahlarınızı mı devreye koyacaksınız? Yoksa patronunuzu “ zam yapmazsanız işi bırakıp” diyerek tehdit mi edeceksiniz? Gerçekten işi kaybetmeye hazır mısınız? Peki ya sonra ne yapacaksınız?
17- Olası bir hayır cevabı sonrasında en makul olanı, “ Zam almak için benden beklentilerinizin neler olduğunu öğrenebilir miyim?” şeklinde bir yaklaşımla patronunuza ne kadar kararlı ve istekli olduğunuzu gösteriniz.
18 Çoğu patron, kendisinden zam isteyen çalışanlarına karşı deneyimlidir. Ve emin olun ki sizden daha fazla hazırlıklı olarak karşınıza çıkacaktır. Kendinizden ne kadar emin, kararlı, istekli, rahat ve sakin olursanız, patronunuzu ikna etmeniz kolaylaşacaktır. Patronunuzun sorularına mantıklı verdiğiniz her yanıt onu köşeye sıkıştıracak bir koz olarak elinizde olacak.
19- Reddedilmek sizi yıkmamalı. Birçoğumuz için zam alamamak bizi işten soğutur, uzaklaştırır, başka işlere bakmaya yönlendirir. Oysa aynı olayla bir başka işte de bir süre sonra karşılaşacağız. Her defasında iş değiştirmek mi yoksa tuttuğunuzu koparıp işinizde kariyer basamaklarına tırmanmak mı? Karar sizin.
20- Son olarak, konuşmanızın sonuna doğru (olumsuz bir yanıt almanız durumunda) patronunuzun gelecekle ilgili bir vaadi var mı buna odaklanın. 2 ay sonra belki olabilir, şunları yaparsan neden olmasın gibi kapıyı açık bırakacak bir durum olması, sizin için büyük bir şans. Demek ki gelecekte umut var!