Bilginin tek başına bile anlamlı olması bir yana, işletmeler için karlılığı, yaratıcılığı, yenilikçiliği, verimliliği yönlendirmesi nedeniyle stratejik bir hale gelmesi, onun planlanmasını, yaratılmasını, stoklanmasım ve kullanılmasını gerekli kılmakta, dolayısıyla yönetilmesi gerekmektedir. Bilgi ve bilgi yönetimi olguları, psikoloji, sosyoloji, ekonomi ve yönetim gibi farklı alanlarda çalışma yapanların ilgisini çekmektedir. Yönetim düşüncesindeki evrime paralel olarak konuyla ilgili çalışmalar da gelişme göstermiştir. Literatür taraması yapıldığında 1980’li yıllardan itibaren yapılan çalışmalarda örtülü ve açık bilgi, örgütsel yeterlilik, çalışanların bilgi ve becerileri gibi soyut kaynaklar ile örgütsel öğrenme, yapay zeka gibi bilgi yönetimi paradigması ile ilgili kavramların öne çıktığı görülmektedir.
Bilginin ne olduğu sorusu, Yunan filozoflarının yapmış olduğu tartışmalardan bu yana önemini yitirmemiştir. Kavram ilk olarak Platon tarafından “ispatlanmış gerçek inanışlar” olarak tanımlanmış ve günümüze dek kavramın pek çok farklı tanımı yapılmıştır.
Bilgi, işletmeye değer yaratan bir tarzda organize edilebilen, gruplandındırabilen, modelleştirilebilen ve eyleme geçirilebilen veri olarak tanımlanabilir. Bilgi, süreçlerdeki bilgi ve insanlardaki bilgi olmak üzere iki başlıkta incelenebilir. Biçimsel bilgi olarak da ifade edilen süreçlerdeki bilgi, biçimsel modeller, dokümanlar, kurallar, prosedürler ve veri tabanlarında yeralabilen ve somut biçimde ifade edilebilen yazılı bilgidir. Biçimsel bilgi patentler, prosedürler, uygulamalar ve öğrenilmiş deneyimleri kapsamaktadır. Biçimsel olmayan bilgi olarak da kabul edilen insandaki bilgi, insanların zihinlerinde saklı olan, deneyimler ve öğrenmenin derinliklerinde köklerini bulan know-how zenginliğidir. İnsandaki bilgi, bireye özgü ve bireyle birlikte hareket eden, onun inanç, perspektif ve değerleriyle ilgili olan kişisel bilgidir.
Bilgi Yönetimi, rekabet gücünü artırmak amacıyla bilgiyi yaratma, bulma, elde etme ve harekete geçirmeye yönelik stratejiler ve süreçler bütünü olarak tanımlanabilir. Başka bir deyimle bilgi yönetimi, örgütsel hedeflere ulaşmak için bilginin nasıl yaratılabileceği, elde edilebileceği, kullanılabileceği ve yönetilebileceğine ilişkin stratejik bir süreçtir. Bilgi yönetimi, içsel ve dışsal olarak paylaşılacak bilginin, kimlerle ne şekilde ve nasıl kullanılacağını, paylaşılacağım içermelidir.
Bir başka bilgi yönetimi tanımı şöyledir: Bir örgütün entelektüel sermayesinin en etkin biçimde kullanılması. Bu, uygun insanların beyinlerini bir ağ birliğine dönüştürmeyi ve böylelikle paylaşmayı, akıl yürümeyi ve işbirliğini, neredeyse içgüdüsel ve günlük çalışmanın bir rarçası haline getirmeyi gerektirmektedir. Bu açıdan bakıldığında bilgi . önetimi, sosyal bir ortam içerisinde bilgi üretimi, paylaşımı ve yaygınlaştırılması işlevini vurgular. Ancak bu işlev, işletmenin bir bölümüne değil, tüm bölümlerine aittir.
Bilgi yönetiminin temel ilkelerini ve stratejilerini şu şekilde gruplandınbiliriz:
Bilgi Yönetimi İlkeleri:
Bilgi dinamik bir süreçtir.
Bilgi kullanıldığında değerlidir. İşletmecilik sorunlarıyla ilişkilendirilmediğinde, salt entelektüel bilgi olarak kalır ki, bu bile anlamlıdır.
Bilgi karmaşıktır.
Bilgi dil aracılığı ile mobilize olur.
Bilgi değişir.
Bilgi işlenir ve gruplandırılır.
Bilgi Yönetimi Stratejileri:
Aktif bilgi yönetimi
Bilgi ekipleri
Bilgi taban yaratılması
Bilgi haritalama
Benchmarking
Şebekeler ve bilgi webleri
Bilgi yöneticileri
Bilgi merkezleri
