Çalışmakta olduğumuz kurumlardan firmalardan bazı durumlar neticesinde kendi isteğimiz ve talebimiz ile ayrılmaktayız. Bu süreç sonunda kıdem tazminatı alınıp alınmayacağı ise işçiler tarafından sıklıkla sorulan ve oldukça merak edilen konulardan biridir. Kendi İsteği İle İşten Ayrılan Kıdem Tazminatı Alabilir Mi? sorusuna verebileceğimiz cevaplar ise, işten ayrılma nedenlerimize göre değişiklik gösterecektir. Peki hangi durumlarda istifa sonucunda kıdem tazminatı alabiliriz?
İşten Çıkarsam Tazminat Alabilir Miyim?
Kendi isteği ile işten ayrılan bir işçi normal şartlarda kıdem tazminatı alamaz. Fakat işten ayrılma gerekçesi haklı bir gerekçe ise ve kanun dahilinde ise bu gibi durumlarda kıdem tazminatı alması söz konusu olabilir. Normal şartlarda işten atılma durumunda ödenen kıdem tazminatı, hangi gerekçeler dahilinde işten ayrılma neticesinde verilmektedir? Gelin birlikte bu gerekçeleri inceleyelim…
Genel kanun dahilinde çalışanın hiçbir gerekçe belirtmeden istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı alma durumu söz konusu değildir. Hatta İş Kanunu’nun 17. Maddesine göre, yöneticiye işten ayrılacağına dair herhangi yazılı bir bildiride bulunmaz ise ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilir. Bu nedenle işten ayırılma sürecinde haklı bir sebep belirtemeyecek durumda iseniz, işvereninize işte ayrılacağınızı yazılı olarak bildirmek durumundasınız. Aksi takdirde kıdem tazminatı alamadığınız gibi, ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilirsiniz.
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesi gereği, haklı gerekçelerle işten ayrılma durumu söz konusu ise, kıdem tazminatı alabilirsiniz
İşyerinde ağır çalışma koşulları nedeniyle sağlık problemleri (iş kazası, meslek hastalığı vb.) yaşamış iseniz ve bu gerekçe ile iş akdini tek taraflı feshederseniz,
İşyerinde mobbing uygulamasına maruz kalmışsanız, tazminatsız işten çıkarılmaya zorlanıyor iseniz ve içinde bulunduğunuz bu durumu belgeleyebiliyorsanız,
Aldığınız ücret iş sözleşmesine uygun olmayan şekillerde eksik olarak ödeniyor ve buna bağlı olarak istifa ediyorsanız,
Alacağınız ücret dışında ikramiye, prim, yıllık ve haftalık tatil izinleri gibi haklarınız verilmiyorsa,
SSK primleriniz gerçek ücret kapsamında ödenmiyor ise ve bu alanda mağduriyet yaşıyorsanız,
Resmi ve Dini bayramlarda zorla çalıştırılıyorsanız ya da çalışmanıza rağmen herhangi bir ücret alamıyorsanız, bu gibi durumlardan dolayı istifa edebilir ve kıdem tazminatı alabilirsiniz.
Ayrıca kadın çalışanlar evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde işten ayrılacak olursa kıdem tazminatı talebinde bulunabilir. Erkek çalışanlar belirli ya da belirsiz bir şekilde askerlik nedeniyle işten ayrılmak durumunda kalırsa kıdem tazminatı talebinde bulunabilir.
İstifa Eden İşçi Tazminat Alabilir Mi?
İşçinin istifa etmesi durumunda bazı gerekçeler ile kıdem tazminatı alması mümkündür. Yargıtay’ın “İşyerinde hizmet süresi itibarıyla belirli hakları kazanmış bir kişinin hayatın olağan akışı içinde istifa ile bu hakları ortadan kaldırması olağan bir davranış sayılmaz.” şeklinde almış olduğu karara göre uzun süreli çalışanların kendi istekleri ile istifa talebinde bulunmayacağını kabul etmemesi, kıdem tazminatı durumunu doğurmaktadır.
Ayrıca işçiye işe alım sürecinde boş bir kağıda imza attırılmış olması ve bu kağıdın istifa sürecinde istifa dilekçesiymiş gibi doldurulması, dilekçenin geçersiz sayılmasına neden olacaktır. Bu gibi durumlarda da işçi kıdem tazminatı talebinde bulunabilir. Fakat durumun bu şekilde gerçekleştiğini bir tanık ve delille ispatlaması gerekmektedir. . İşçinin istifa etme talebini “istifa ediyorum” şeklinde değil de, “iş akdimi ücretimin zamanında ödenmemesi, ikramiyemelerimin ödenmemesi, SGK primlerimin ödenmemesi gibi nedenlerle haklı gerekçe ile tek taraflı olarak feshediyorum” şeklinde hazırlaması kıdem tazminatının talebi için oldukça önemlidir.
Kıdem tazminatı, çalışanın işten ayrılma sürecinden başka bir işe başlama dönemine kadar geçimini sağlaması açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle, geçerli nedenlerle istifa etmeniz ya da işten ayrılmanız durumunda, işten ayrılma gerekçelerinizi delil ve tanıklarla ispat etmeniz ve haklı olduğunuzu ispat etmeniz gerekmektedir.
