Özellikle öğrencilik döneminde hepimiz bu aşamalardan geçmişizdir. Herkes en az bir kere stajyer adı altında bir firmada bedavadan çalışmıştır. Çoğu kişi bir yerde stajyer olarak çalışmayı prosedür olarak görse de gerçekten mesleğine dair bir şeyler öğrenmek için gecesini gündüzüne katan insanlarda azımsanamayacak kadar çoktur. Devletin onca desteği olmasına rağmen çok sayıda firma stajyerler için herhangi bir kadro bulundurmamaktadır. Şartlar böyle olunca da pek çok genç sırf mesleki anlamda pratik yapabilmek için bu firmalarda gönüllü olarak stajyerlik yapmaktadır. Gönüllü olarak bu işi yapınca da işin boyutu biraz değişmektedir. İşveren stajyerlere çok ağır işler yükleyerek onlardan çok fazla şey beklemektedir. Gönüllü olarak staj yapanlara firmalar herhangi bir maaş ödemesi ve sigorta yapmamaktadır. Şanslı olanların ise en azından yemek ve yol paralarını ödeyerek bu işi kapatmaktadır. Bazıları ise onu bile çok görmektedir.
Bu gün tam olarak bilinmese de resmi sayıları 2 milyon 760 bin kişiye ulaşan mesleki ve teknik lise öğrencileri ile staj zorunluluğu bulunan milyonlarca üniversite öğrencisi kurumsal anlamda yer etmiş birkaç büyük firma dışında bahsettiğimiz maaş+sigorta+yol+yemek vb pek çok olanaktan mahrum kalmaktadır. Üstelik kurumsal olan birçok firma bile bu olanakların bir kısmını stajyerlere sağlamamaktadır.
Yakın zamanda meclise taşınan torba yasada stajyerleri ilgilendiren bazı hususlar var. Yasalaşsa bile ne kadar uygulanır bilinmez ama en azından torba yasanın içeriğinde stajyerler için neler olduğunu bilmenizde fayda var.
Staj yapan öğrencilere ödenecek maaşların bir kısmını devlet karşılayacak.
2016-2017 eğitim-öğretim dönemindeki stajlar için devlet, işletmelere öğrenci başına aylık 130- 260 lira tutarında destek sağlayacak.
Stajyer maaşları normalde, 20’den az personeli olan işletmelerde 195 lirayken
20’den fazla personeli olan işletmelerde ise 390 liraydı.
Tasarı yasalaştığında tüm işletmelerde stajyer maaşları en az 390 lira olacak. Böylece, halen 195 lira düzeyindeki stajyer maaşları da 390 liraya çıkmış olacak.
Stajyerler Üvey Evlat mı?
İşin resmi olan boyutlarına yukarıda yer verdik. Hem patron hem kurumsal hem da maddi boyutlarından bahsettik. Şimdi ise stajyerlere yönelik uygulanan kötü muamelelerden bahsedelim. İşin biraz da psikolojik boyutlarına yer verelim. İyi stajyerlik dönemi geçirenler için değil daha çok kötü şeyler yaşayanların tecrübelerini paylaşmak istedik.
Patronlardan başlamak gerekirse; söylediğimiz gibi bedava işçi olarak gördükleri stajyerleri köle gibi çalıştırdılar.
Profesyonel maaşlı elemanmışçasına ağır iş yükü vererek gönüllü stajyerlik yaptıklarına bin pişman ettiler.
İşlerine gelince ciddi işler verirken işlerine gelince: “Stajyer bu işten anlamaz” “Bu iş stajyerin yapacağı iş değil” benzeri sözlerle aşağıladılar.
Yetmedi bütün getir götür işlerini stajyerlere yaptırdılar.
Çalışanlar çok mu masum sizce? Onlarda rahat durmadılar. İşe yeni gelen stajyer arkadaşlarını aralarına almadılar.
Yemeğe çıkarken çağırmadılar. Yapayalnız bırakıp gözünün içine baka baka gittiler.
Çay-kahve ve sigara sohbetlerine davet etmediler. Etseler bile stajyer dostlarına söz vermediler.
Akşam ya da hafta sonlarında iş dışı toplantılardan stajyer arkadaşlarını haberdar etmediler. Üstelik bununla da yetinmediler. Ertesi gün gözünün içine baka baka nasıl eğlendiklerini, neler yaptıklarını anlattılar.
İş konusunda bir şey öğretmediler. Öğretenler de stajyer dostları bir yanlış yaptığında affetmediler. Azarladılar.
Sıkça kulaktan kulağa dedikodusunu yaptınız.
Stajyer dostlarımız ise günlerce işe gidip geldi. Onca kahır çekti. O kadar işin altından kalkmayı başardı. Ona mobinge varıncaya kadar yapmadığınız etmediğiniz kalmadı.
Sahi bu stajyerler ne yaptı size?
